Bóg jest w głowie
Fot. Materiały prasowe
Czy jest taki moment w dziejach ludzkości, o którym możemy powiedzieć, że to początek myślenia religijnego?
Ulrich Schnabel: - Myślenie religijne zaczęło się wraz z człowiekiem. Bardzo wcześnie w dziejach ludzkości znajdujemy grobowce, miejsca pochówku, które pokazują, że ludzie zastanawiali się nad tym, co dzieje się po śmierci. Z tego okresu nie ma, co prawda, żadnych świątyń, nie wiemy też, jak te najpierwsze religie wyglądały. Miejsca pochówku świadczą jednak o tym, że ludzi zajmowały prawdopodobnie zagadnienia śmierci i życia pozagrobowego. Można byłoby stwierdzić, że to jest właśnie początek religii, nawet jeśli one wyglądały zupełnie inaczej niż dziś sobie to wyobrażamy.
Po co ludziom religia? Czy daje nam coś szczególnego?
- Religia spełnia wiele różnych funkcji i właśnie dlatego jest tak ważna. Po pierwsze, daje pewne ramy dla zrozumienia własnego życia, przekazuje pewne wyobrażenia na temat życia i śmierci, i tego, co nas po tej śmierci może spotkać. Z tego względu religia jest ważna dla człowieka jako jednostki. Do tego dochodzą jeszcze aspekty społeczne: religie nadają społeczeństwu pewną spójność, łączą ludzi o tej samej wierze, niezależnie od tego, jakimi jesteśmy ludźmi. Po trzecie: religia przekazuje nam pewne wartości moralne, a przez to ma wpływ na płaszczyznę kulturalną. Nadaje też naszemu życiu rytm poprzez rytuały - nadaje mu strukturę na wielu różnych płaszczyznach dlatego też nie możemy zredukować religii tylko da jakiegoś jednego aspektu.
A czy daje jakieś wymierne korzyści, czy np. ludzie wierzący żyją dłużej albo są zdrowsi?
- Jeśli chcielibyśmy podsumować wszystkie naukowe badania, można
powiedzieć , że ludzie religijni mają w pewnym zakresie korzystniejsza
sytuację. Z reguły są nieco zdrowsi, żyją troszkę dłużej i nie są tak
samotni. To nie ma związku z tym, że jest jakiś boski wpływ gdzieś
z góry - będąc częścią jakiejś religijnej wspólnoty, jest się mniej
samotnym niż ktoś, kto nie jest. Medycyna też stwierdza, że związki
międzyludzkie są coraz ważniejsze. Istnieje dziś wiele badań
potwierdzających, że samotność przyczynia się do choroby. Można
powiedzieć, że najważniejszym lekarstwem jest ludzka wspólnota i w
jakimś stopniu mogą ją dać właśnie religie. Każdemu z nas mogą dawać też
nadzieję, wiara to źródło nadziei a nadzieja jest ogromnie ważna,
zwłaszcza w czasach, gdy nie powodzi nam się zbyt dobrze,
w szczególności, gdy mówimy o nadziei, która nie wynika z nas samych
ponieważ gdybyśmy mogli polegać tylko na swoich siłach często byłoby to
za mało.